Pisma monastyczne Źródła monastyczne 2 Cezary z Arles

Mowy do mnichów (233–238), List do mniszek, Reguła dla mniszek oraz Reguła dla mnichów stanowią całość spuścizny monastycznej św. Cezarego z Arles (470–543). W niniejszym tomie prezentujemy tłumaczenia wszystkich powyższych pism.

Mowy do mnichów, pierwsze pisma monastyczne św. Cezarego, podają podstawowy zarys jego duchowej nauki, ściśle powiązanej z poprzedzającą ją tradycją Ojców. List do mniszek poświęcony jest problematyce czystości ewangelicznej, tradycyjnie uznawanej za centralną w monastycyzmie żeńskim.

Reguły św. Cezarego są interesujące z uwagi na zawarty w nich program reformy życia mniszego monastycyzmu galijskiego, który w tym okresie przechodził od pierwszego spontanicznego etapu rozwoju do okresu wzrastającej instytucjonalizacji. Charakteryzują się one tym, że są bardziej obszerne i precyzyjne niż reguły je poprzedzające oraz tym, że wprowadzają nowe elementy do ówczesnego monastycyzmu, m.in. zawierają bardzo drobiazgowe wskazania dotyczące modlitwy chóralnej, ustalają zmienność dziennego planu życia zakonnego w zależności od pór roku, zamiast zaś poprzednio istniejących oddzielnych cel, wprowadzają wspólne dormitorium. Reguły św. Cezarego są świadkiem przemiany monastycyzmu, której skutki sięgają do czasów współczesnych.