Perypetie Szwejka na tyłach i na froncie I wojny światowej oraz jego niepohamowane gadulstwo bawią czytelników na całym świecie od prawie stu lat. Tłumaczona na kilkadziesiąt języków, wielokrotnie filmowana oraz adaptowana na potrzeby sceny teatralnej i telewizji, powieść Haška weszła na stałe do kanonu literatury XX wieku. Gdyby istniał kanon dzieł humorystycznych, niewykluczone, że otwierałaby go właśnie ta książka.

Język Józefa Szwejka – kompanijnego ofermy, który jakimś cudem zawsze wychodzi cało z opresji – aż kipi od gier słownych. Urzędowy frazes i hurrapatriotyczny patos zderzają się tu z mową potoczną. „Jeśli bohater klasycznej epiki jest tym, co czyni, czyli jego czyny wyznaczają bieg fabuły i decydują o jego charakterze, to Szwejk jako bohater powieściowy »jest tym, co gada« – jego gadanie (powtórzmy raz jeszcze) jest motorem napędowym fabuły” – pisze we „Wstępie” Jacek Baluch.

Powieść Haška doczekała się w Polsce przeszło trzydziestu wydań. W serii Biblioteka Narodowa ukazuje się w trzecim z kolei przekładzie – po translacjach Pawła Hulki-Laskowskiego i Józefa Waczkowa przyszedł czas na tłumaczenie Antoniego Kroha.

„Szwejk do tego stopnia wyolbrzymia swe wsparcie dla Armii, dla Ojczyzny, dla Cesarza, że nikt nie może być pewien, czy jest [on] kretynem, czy też błaznem. Hašek również nam tego nie mówi, nigdy się nie dowiemy, co Szwejk myśli, wygadując swoje konformistyczne idiotyzmy, i właśnie dlatego, że nie wiemy, jesteśmy zaintrygowani.”
Milan Kundera

„Stworzony przez Haška bohater zaczął […] żyć własnym życiem. Swój żywot miała też sama powieść: rozchwytywana przez czytelników, a odsądzana od czci i wiary, w wojsku raz zakazywana, a innym razem czytana na rozkaz, przeżywała przygody będące jakby dalszym ciągiem przygód dobrego wojaka i dowodem jego nieśmiertelności.”
ze „Wstępu” Jacka Balucha

Jaroslav Hašek (1883–1923) – czeski prozaik i publicysta, autor opowiadań satyrycznych. Jego największym dziełem, a zarazem jedyną większą formą, jaką napisał, jest nieukończona powieść „Przygody dobrego wojaka Szwejka”. W swoich utworach twórca w humorystyczny sposób komentuje rzeczywistość społeczno-polityczną, piętnuje biurokrację i krytykuje mieszczaństwo. Na jego biograficzną legendę składają się: cygański styl życia wśród praskiej bohemy, działalność anarchistyczna w młodości, dezercja z armii austriackiej, służba w armii bolszewickiej, redagowanie czasopisma „Świat Zwierząt” czy realizowanie politycznych happeningów w Partii Umiarkowanego Postępu w Granicach Prawa.