„Gerda" to siódma powieść kryminalna Krzysztofa A. Zajasa, trzeci tom trylogii pomorskiej, ale równie dobrze można ją czytać jako powieść osobną. Jej historia toczy się dwutorowo i tak naprawdę można tu zastosować podział gatunkowy: historia współczesna tocząca się w roku 2018 to powieść kryminalna, historia z 1945 roku tocząca się na terenach pomorskich to powieść historyczna. I to jaka! Obydwie finalnie łączy subtelny wątek sensacyjny, dzięki któremu dwie historie nagle stają się jedną całością. I jest to książka bardzo bliska doskonałości. Zawiera to, co kryminał zawierać powinien, ten solidny, ten prawdziwy, rasowy, ten, który niesie i rozrywkę, i refleksję, a nie tylko zbędną brutalność: jest dobrze rozpisana intryga kryminalna sięgająca do przeszłości, są charakterystyczne dla tego gatunku postacie śledczych, delikatna krytyka spraw społeczno-politycznych odnosząca się do naszych realiów i przyjemne tempo akcji pozwalające na dobrą analizę postaci, otoczenia i dowodów. Ale na tym się nie kończy, dostajemy jeszcze więcej! Jest historia z przeszłości, ta dobrze osadzona na prawdzie historycznej, która w najdosadniejszy z możliwych sposobów przedstawia nam bezsens i okrucieństwo wojny - w postaci młodej Niemki, która przypadkiem została na ziemiach później polskich, w chwili, kiedy trzeba było uciekać. Historia jest niesamowicie wstrząsająca, poruszająca, ale odpowiednio wyważona - autor nie zalewa okrucieństwem, a po prostu dosadnie oddaje tamtejszą rzeczywistość. Te fragmenty mocno zmuszają do refleksji. Całość ubrana jest w doskonały styl, w którym wręcz czuć miłość i zrozumienie języka polskiego, odpowiednio dopasowany do czasów, które opisuje - historia z czasów wojennych zachowuje powagę, historia współczesna dostaje przyjemnej lekkości, delikatnej zabawy językiem i powiedzeniami... Takie powieści kryminalne chcę czytać! Gorąco polecam tym, którzy w kryminałach szukają naprawdę dobrej literatury!