Mimo jego niewątpliwej sławy, wiele aspektów biografii Mickiewicza pozostaje owiane tajemnicą. Nawet jego data urodzenia, 24 grudnia 1798, nie jest pewna, gdyż nie ustalono, czy odnosi się do kalendarza gregoriańskiego czy juliańskiego. Nie ustalono również jednoznacznie, czy urodził się w Nowogródku czy w Zaosiu. Wiele faktów biograficznych, zwłaszcza te dotyczące jego relacji z kobietami, było celowo zacieranych, aby zachować nieskazitelny wizerunek poety w oczach publiczności. Ponadto, jego zainteresowanie mistycyzmem i udział w tajemniczych kultach były minimalizowane, zwłaszcza za czasów komunistycznej władzy w Polsce, która oficjalnie odrzucała jakiekolwiek formy duchowości, aby nie narazić poety na kpiny.

Jego syn, Władysław Mickiewicz, miał swój udział w tym stanie rzeczy, ale nie jest jedynym winowajcą. Po śmierci ojca przejął kontrolę nad jego dokumentami i zniszczył wiele z nich, które mogłyby potencjalnie zaszkodzić wizerunkowi poety. Podobnie, wielu krytyków i uczonych celowo pomijało istotne fakty z biografii poety oraz istotne motywy i kwestie w jego twórczości, aby podtrzymać idealizowany obraz Mickiewicza jako polskiego barda narodowego.

Mickiewicz, urodzony trzy lata po ostatnim rozbiorze Polski, stał się duchowym przywódcą narodu polskiego. Jako gorący patriota, poprzez swoje poezje, dramaty i pisma polityczne, pobudzał polski duch narodowy, dostarczając nadziei i duchowego wsparcia Polakom żyjącym pod rosyjskim, pruskim i austriackim panowaniem, a także wielu emigrantom, zwłaszcza w paryskich kręgach emigracyjnych, gdzie osiedlił się w 1832 roku.

Jednak już w latach 30-tych XX wieku pojawiały się głosy krytyczne wobec cenzurowania twórczości Mickiewicza i zarzuty dotyczące zatajania faktów z jego biografii. W ostatnich latach nastąpiła znaczna rewizja życia i twórczości Mickiewicza, częściowo związana z ogólną rewizją polskiej historii i tradycji literackiej po upadku komunizmu. Teraz wiele mówi się o białych plamach w biografii Mickiewicza, zwłaszcza o jego mistycyzmie i żydowskim pochodzeniu matki. Dowody na fascynację Mickiewicza mistycyzmem są przytłaczające, a istnieją podstawy do twierdzenia o żydowskim pochodzeniu jego matki.