Pierwszy wywiad rzeka z Aleksandrem Kwaśniewskim - prezydentem, który przeprowadził Polskę przez największe przełomy ostatnich 40 lat.
Gdy wybrano go w 1995 roku, Polska przecierała oczy ze zdumienia. Drugą kadencję kończył jako jeden z najbardziej cenionych i lubianych polityków w kraju. W międzyczasie współtworzył Konstytucję oraz wprowadził Polskę do NATO i Unii Europejskiej. Dziś jest bardziej dyplomatą niż politykiem, co pozwala mu spojrzeć z dystansem i głębią nie tylko na własną drogę, ale też na zmiany, przez które przeszły zarówno Polska, jak i cały świat.
Aleksander Kwaśniewski w rozmowie z biografem Aleksandrem Kaczorowskim po raz pierwszy tak otwarcie mówi o prezydenturze, rodzinie i samym sobie:
Opowiada o początkach w polityce i o wstrząsającym wydarzeniu, przez które prawie wystąpił z PZPR. Przybliża kulisy przemian po 1989 roku oraz wyjaśnia zawiłości przyjaźni łączącej go z Millerem, Oleksym i Michnikiem. Zdradza, jak to jest być jednocześnie prezydentem i ojcem nastolatki, oraz jaki ma przepis na udane małżeństwo. Wspomina swoje rozmowy z Putinem o Ukrainie, a także dzieli się znaną dotąd nielicznym wiedzą, jak kształtował się obecny układ sił na polskiej i globalnej scenie politycznej.
O autorze
Aleksander Kaczorowski (ur. 1969) – wielokrotnie nagradzany eseista i dziennikarz, autor m.in. biografii Oty Pavla, Bohumila Hrabala i Václava Havla. Redaktor naczelny wydawanego w Pradze kwartalnika „Aspen Review Central Europe”. W 2015 roku za książkę Havel. Zemsta bezsilnych otrzymał tytuł Ambasadora Nowej Europy. Był nominowany do Nagrody „Newsweeka” im. Teresy Torańskiej oraz Nagrody Literackiej Nike.
Wyjątkowa rozmowa z Aleksandrem Kwaśniewskim
Ta książka to coś więcej niż zwykła pozycja biograficzna. To pierwszy tak obszerny wywiad rzeka z byłym prezydentem, człowiekiem, który przeprowadził Polskę przez jeden z najbardziej dynamicznych okresów swojej historii. Książka Aleksandra Kwaśniewskiego to owoc wielogodzinnych rozmów z dziennikarzem Aleksandrem Kaczorowskim, a dzięki niej czytelnik ma szansę poznać znanego polityka z innej strony: także tej mniej widziane, czyli zwyczajnie ludzkiej. Biografia ta stanowi portret pełen barw i możliwość zajrzenia za kulisy prezydentury, pracy dyplomatycznej, a nawet życia prywatnego Kwaśniewskiego. Daje wgląd w przeszłość, niezwykle cenny w kontekście niepewnej przyszłości. Tu można dowiedzieć się, jak walczyć o swoje ideały w obliczu najpotężniejszym przełomom. Choć świat współczesnej polityki wydaje się skomplikowany i niegodny zaufania – opowieści Aleksandra Kwaśniewskiego sprawiają, że łatwiej jest zrozumieć jego zawirowania. Również te, które mają miejsce na absolutnie najwyższym szczeblu zagranicznym. Zyskujemy dzięki niej świadomość, że polityka jest w dużej mierze sztuką kompromisów, negocjacji i budowania relacji, a nie tylko twardej walki o władzę. To także podróż w głąb mentalności pokolenia, które przeżyło zarówno czasy PRL-u, jak i trudny okres transformacji, a następnie włączyło Polskę do struktur europejskich.
Tło polityczne i kariera
Kwaśniewski przez dwie kadencje budował swój autorytet na najważniejszej pozycji w polskiej polityce. Gdy w 1995 roku wybierano go na prezydenta, mało kto przypuszczał, że za dekadę stanie się jednym z najpopularniejszych polityków w kraju. Dziś odbiór jego postaci jest różny, czasem pozytywny, czasem nieco mniej, nie ulega jednak wątpliwości, że większość Polaków widzi go jako człowieka, który bardzo wiele w Polsce zmienił. Wywiad rzeka zatytułowany „Prezydent” to podróż do początków kariery Kwaśniewskiego. W jego treści znaleźć można perspektywę tego polityka na znane wydarzenia z jego kariery, ale również na te, o których słyszało niewielu, jak choćby o kulisach działalności w PZPR, zawiłościach ówczesnej sceny politycznej oraz relacje przyszłego prezydenta z postaciami takimi jak Leszek Miller, Adam Michnik czy Józef Oleksy. Dzięki zrozumieniu procesów, jakie zaszły w dawnych latach, z pewnością łatwiejsze będzie zorientowanie się w polityce współczesnej i tym, jak się dopiero rodziła. To jedna z cech, która stanowi o wartości książki. Opowieści o tym, jak młody działacz odnalazł się w zawiłościach systemu komunistycznego, a następnie stał się czołowym architektem jego transformacji, są wciągające i pouczające. Książka podkreśla jego zdolność do adaptacji i dialogu, co w burzliwych latach 90. było kluczowe dla osiągnięcia konsensusu społecznego i politycznego.
Najważniejsze momenty prezydentury
W książce Aleksander Kwaśniewski opowiada o swoich najważniejszych decyzjach, tych, które miały niebagatelny wpływ na losy Polski. Wśród nich znajduje się m.in. omówienie współtworzenia Konstytucji RP, fundamentu naszej demokracji. Szczegółowo natomiast opisane zostają procesy wprowadzenia Polski do NATO oraz Unii Europejskiej, co wielu uważa za kamienie milowe historii najnowszej tego kraju. Kwaśniewski nie szczędzi detali na temat trudnych negocjacji, niepewności, ale też satysfakcji z ostatecznego sukcesu. W cieniu wielkiej polityki kształtowały się decyzje, które dzisiaj stanowią o tożsamości Polski i naszej obecnej rzeczywistości. Oprócz kwestii politycznych Kwaśniewski poświęca miejsce w rozmowie także wątkom ze swojego życia osobistego, dzieląc się doświadczeniami łączenia roli głowy państwa z rolami męża i ojca. Dzięki temu czytelnik ma szansę spojrzeć na tego polityka z zupełnie innej strony – tej domowej, takiej, do której może odnieść się tak naprawdę każdy obywatel. Choć jego rodzinę znał i oglądał na co dzień cały kraj – tu Kwaśniewski ujawnia prywatne anegdoty, których nie słyszał wcześniej nikt. Takie historie i refleksje na temat życia prywatnego dodają książce głębi, pokazując, że nawet na szczytach władzy politycy zmagają się z podobnymi problemami i dylematami co każdy z nas.
Polska dziś - refleksje Kwaśniewskiego
Perspektywa dyplomaty daje Aleksandrowi Kwaśniewskiemu wyjątkową optykę, możliwość zobaczenia polskich i światowych interesów z dystansu i w innym kontekście. Jego książka nie stanowi więc wyłącznie zbioru wspomnień, ale też zawiera liczne przemyślenia byłego prezydenta na temat polityki współczesnej, aktualnego układu sił na europejskiej i globalnej scenie geopolitycznej. Sposób, w jaki opowiada o genezie współczesnych konfliktów, pozwala na ich dogłębne zrozumienie. Książka Aleksandra Kwaśniewskiego to również pełne nadziei spojrzenie na przyszłość Polski, choć nie jest ono pozbawione uwag krytycznych. Prezydent celnie punktuje słabości naszego społeczeństwa, ale też z uznaniem zauważa jego mocne strony. Wielu odbiorców zauważa jego dar elokwencji, snucia historii, dzięki któremu omawiane zagadnienia stają się jeszcze ciekawsze. Z kolei umiejętnie podtrzymywana dyskusja kierowana przez doświadczonego biografa i dziennikarza Aleksandra Kaczorowskiego prowadzi całość na szczególnie interesujące dla potencjalnego czytelnika tematy. W swoich refleksjach Kwaśniewski odnosi się więc do najważniejszych wyzwań, z jakimi mierzą się aktualnie Polska i Europa, takich jak kryzysy gospodarcze czy rosnące napięcia geopolityczne.
Styl książki i odbiór
Forma książki czyni ją niezwykle przystępną – wywiad rzeka pozwala na całkowite skupienie się na omawianych wątkach, a jednocześnie sprawia, że są bardziej zrozumiałe dla odbiorcy. Płynna i naturalna rozmowa Aleksandra Kwaśniewskiego z uznanym biografem Aleksandrem Kaczorowskim daje uczucie, jakby czytelnik znajdował się w samym centrum prowadzonej dyskusji. Choć styl jej prowadzenia pełen jest życiowych mądrości i wartościowych refleksji, pozostaje lekki i przystępny. Dzięki temu książka skłania odbiorcę do myślenia, angażuje go. Została pozytywnie odebrana nie tylko przez zwolenników opcji politycznej reprezentowanej przez prezydenta, ale również tych, którzy nie zawsze mają z nią po drodze. To też użyteczna lekcja historii dla młodszych czytelników, głównie tych, którzy mogli urodzić się lub zaangażować w życie społeczne kraju już po zakończeniu kadencji Kwaśniewskiego. Książka ta sprawia, że wydarzenia sprzed lat ożywają, a to czyni ją szczególnie atrakcyjną pozycją dla każdego, kto interesuje się historią, polityką lub po prostu chcą zrozumieć lepiej drogę, jaką przeszedł nasz kraj na przełomie wieków. Lektura tego wywiadu rzeki to doskonała okazja, by poznać myśli i motywacje jednego z najbardziej wpływowych ludzi polskiej polityki.