Mate Gabor

Gabor Maté - lekarz i autor o traumie

Gabor Maté jest kanadyjsko-węgierskim lekarzem i pisarzem. Jego publikacje dotykają takich tematów, jak trauma i uzależnienia oraz ich wpływu na zdrowie fizyczne a także psychiczne człowieka. Pisarz dzieli się z czytelnikami opracowaną przez siebie teorią, zgodnie, z którą znaczna część chorób i uzależnień, wynika z utajonych traum oraz problemów emocjonalnych, których człowiek doświadcza w okresie dzieciństwa.

Droga zawodowa

Gabor Maté biografia to przede wszystkim obraz wieloletniej pracy z pacjentami. Pisarz urodził się 6 stycznie 1944 roku, w Budapeszcie i po zdobyciu wykształcenia, przez 20 lat piastował stanowisko lekarza rodzinnego. Następnie rozpoczął pracę na oddziale opieki paliatywnej, gdzie zajmował się nieuleczalnie chorymi pacjentami. Jak sam wskazuje, to doświadczenie pozwoliło mu poznać i obserwować mechanizmy rozwoju poważnych chorób u osób borykających się z przewlekłym stresem, które nieustannie znajdują się pod wpływem silnych emocji. Gabor Maté badał zdrowie psychiczne swoich pacjentów, co stanowiło inspirację do wydania przez niego późniejszych publikacji. W Vancouver pracował w jednej z najbardziej niebezpiecznych dzielnic o nazwie Downtown Eastside, z osobami uzależnionymi od narkotyków. Dekada praktyki sprawiła, że Gabor Maté zaczął szerzyć swoje poglądy na temat uzależnień, które według niego są formą ucieczki od problemów i nie powinny być traktowane jako przejaw moralnej słabości.

Książki i publikacje

Gabor Maté jest autorem kilku międzynarodowych bestsellerów. Książki Maté poruszają tematykę wpływu stresu na występowanie różnego rodzaju traum i uzależnień. W 2003 roku ukazała się publikacja tego autora, zatytułowana „Kiedy ciało mówi nie. Koszty ukrytego stresu”. Pisarz opierając się na swojej wieloletniej praktyce zawodowej, przedstawia w niej ścisłą korelację pomiędzy odczuwaniem silnego strasu i emocji, a możliwym zachorowaniem na poważne choroby, do których można zaliczyć cukrzycę, choroby serca, stwardnienie rozsiane czy nowotwory. W 2008 roku Gabor Maté wydał kolejną swoją książkę pt. „Bliskie spotkanie z uzależnieniem. W świecie głodnych duchów”. Autor odpowiada w niej na pytanie, dlaczego człowiek jest tak podatny na wpadanie w sidła uzależnień i daje wskazówki, które pozwalają poprawić zdrowie psychiczne oraz wyrwać się z nałogu. Pisarz prezentuje w publikacji wstrząsające historie swoich pacjentów, którzy zmagali się z uzależnieniem od narkotyków. Kolejna pozycja współautorstwa Gabora Maté ukazała się w 2016 roku. Pisarz wraz z Gordonem Neufeldem – psychologiem klinicznym, wyjaśniają w niej czytelnikom, w jaki sposób utrzymać bliską relację pomiędzy rodzicem, a dzieckiem, która powinna być priorytetem w świecie dorastających ludzi. W 2022 roku ukazała się najnowsza powieść autora, zatytułowana „Mit normalności. Trauma, choroba i zdrowienie w toksycznej kulturze”. Pokazuje on w niej niepokojącą tendencję nagłego wzrostu liczby osób dotkniętych chorobami przewlekłymi w krajach wysokorozwiniętych, które mają świetny system opieki zdrowotnej. Gabor Maté dzieli się z czytelnikami swoimi przemyśleniami na temat medycyny zachodniej, której założenia nie biorą pod uwagę toksycznego wpływu dzisiejszego świata na zdrowie fizyczne i psychiczne człowieka.

Trauma i uzależnienia

Gabor Maté stoi na stanowisku, że trauma i uzależnienia, które dotykają większość osób nie powinny być traktowane jako moralny upadek. Nie wynikają one również z predyspozycji genetycznych, które dana osoba dziedziczy po przodkach. Zdaniem Gabora Maté uzależnienia od alkoholu, narkotyków czy hazardu są próbą ucieczki od głębokiego cierpienia i traum, których dane osoby doświadczyły w swoim życiu. Zdaniem pisarza popadanie w uzależnienia jest naturalną reakcją na ból emocjonalny, wynikający z trudnego dzieciństwa, w którym podstawowe potrzeby człowieka nie zostały zaspokajane. Gabor Maté przedstawia nową definicję traumy, zgodnie z którą nie powinna być ona traktowana na równi z doświadczeniami, które przydarzyły się danej osobie, ale jako procesy, zachodzące w człowieku w wyniku określonych zdarzeń. Według pisarza trauma powinna być utożsamiana z raną, która została wyryta zarówno w ciele, jak i w psychice człowieka. Nie ma znaczenia, że doświadczenie wywołujące traumę minęło. Piętno jakie wywarło ono na danej osobie nie znika. Popadanie w różnego rodzaju uzależnienia ma być, zdaniem pisarza, odskocznią od braku możliwości osiągnięcia wewnętrznego spokoju i jest wynikiem dołującego poczucia pustki.

Styl i podejście terapeutyczne

Gabor Maté prezentuje holistyczne podejście terapeutyczne. Łączy ono w sobie zagadnienia związane z różnymi dziedzinami nauki, do których można zaliczyć psychologię, medycynę i duchowość. Gabor Maté jest autorem podejścia o nazwie Compassionate Inquiry, które wspiera każdą osobę w budowaniu autentycznej relacji z samym sobą. Przywrócenie tej istotnej więzi sprawia, że dana jednostka jest w stanie pokonać traumy z dzieciństwa i traumy międzypokoleniowe. Dzięki temu jej zdrowie psychiczne ulega znacznej poprawie. Stosowanie stylu terapeutycznego propagowanego przez Gabora Maté wpływa na możliwość rozpoznania różnego rodzaju zaburzeń, uzależnień, lęków czy depresji, które pojawiają się na różnych etapach życia człowieka.

Odbiór i wpływ

Teorie naukowe prezentowane przez Gabora Maté dotyczące wpływu stresu na traumy, spotkały się z dużym uznaniem środowiska naukowego. Wykonywane jest coraz więcej badań w kontekście chorób psychosomatycznych, biorąc pod uwagę założenia prezentowane przez pisarza. Gabor Maté ma coraz większy wpływ na dyskurs publiczny i praktykę kliniczną, poprzez promowanie bardziej empatycznego oraz holistycznego podejścia do zdrowia psychicznego. Poglądy Gabora Maté spotykają się również z krytyką niektórych naukowców, zarzucających mu bagatelizowanie kwestii związanych z genetyką i czynnikami biologicznymi, które ich zdaniem również mogą mieć wpływ na popadanie w uzależnienia.

Gabor Maté jest cenionym lekarzem i pisarzem, którego książki znacznie przyczyniły się do wzrostu świadomości na temat powiązań pomiędzy silnym stresem oraz emocjami, a funkcjonowaniem organizmu a także jego podatnością na choroby. Autor w swoich publikacjach obala najbardziej powszechnie mity na temat przyczyn powstawania różnych chorób i pogarszającej się kondycji społeczeństwa, oferując jednocześnie praktyczne porady dotyczące zdrowia a także leczenia uzależnień.