Papież Franciszek

 Papież Franciszek – pontyfikat i nauczanie

Papież Franciszek, a właściwie Jorge Mario Bergoglio był 266 papieżem, zasiadającym na tronie Piotrowym w Watykanie. Autor kilkunastu książek i encyklik. Pontyfikat Papieża Franciszka uznawany jest za przełomowy. Łamał on utarte schematy i wzywał Kościół katolicki do odnowy oraz powrotu do korzeni chrześcijaństwa, a jego gesty, takie jak mycie nóg więźniom, były symbolicznym wyrazem pokory oraz oddania służbie kościołowi.

Droga od Buenos Aires do Watykanu

Papież Franciszek, a w zasadzie Jorge Mario Bergoglio urodził się 17 grudnia 1936 roku, w Buenos Aires w Argentynie, a zmarł 21 kwietnia 2025 roku, w Watykanie. W wieku 21 lat wstąpił do seminarium w Buenos Aires. 11 marca 1958 roku został członkiem zakonu jezuitów. Bergolio obronił licencjat z filozofii w Colegio Máximo San José, w San Miguel. W Santa Fe studiował literaturę i psychologię. 13 grudnia 1969 roku przyjął święcenia kapłańskie. Od 1973 roku Bergolia zaczęto tytułować głową kościoła argentyńskiego. W 1992 roku został mianowany przez Jana Pawła II na biskupa Buenos Aires. Papież Franciszek biografia to obraz skromnego człowieka, który zgodnie z jezuicką nauką nigdy nie pławił się w luksusie. Całokształt jego duszpasterskiej postawy doceniono 13 marca 2013 roku, kiedy to został wybrany nowym biskupem Rzymu, po ustąpieniu papieża Benedykta XVI.

Pontyfikat i kluczowe decyzje

Papież Franciszek od samego początku swojego pontyfikatu kładł nacisk na prostotę, miłosierdzie i zwracał uwagę na najbiedniejsze regiony świata. Już wybór imienia i decyzja o zamieszkaniu w Domu Świętej Marty, zamiast w Pałacu Apostolskim, sygnalizowały zerwanie z dotychczasowymi tradycjami oraz chęć przywrócenia Kościołowi katolickiemu jego misyjnego charakteru. Papież Franciszek przyczynił się do wprowadzenia istotnych reform w Kurii Rzymskiej, dążąc do większej przejrzystości finansowej, walki z korupcją oraz zwiększeniu roli świeckich i kobiet w tradycyjnych strukturach Watykanu. Pontyfikat Franciszka przyniósł również przełom w zakresie dialogu na kontrowersyjne tematy, które przez lata były bagatelizowane przez Kościół katolicki. Z jego inicjatywy powołano m.in. Papieską Komisję ds. Ochrony Małoletnich, która ma podejmować działania zwalczające nadużycia seksualne w Kościele katolickim. Papież Franciszek zniósł również tajemnicę papieską w sprawach dotyczących przestępstw seksualnych. Jego pontyfikat charakteryzował się nawoływaniem do jedności, co przejawiało się w licznych podróżach apostolskich oraz spotkaniach ekumenicznych i międzyreligijnych.

Encykliki i książki

Papież Franciszek jest autorem wielu publikacji. Encykliki papieskie stanowią filary jego pontyfikatu i odzwierciedlają jego główne priorytety duszpasterskie oraz społeczne. Do najważniejszych należy encyklika zatytułowana „Lumen fidei", wydana w 2013 roku. Stanowi ona kontynuację dzieła poprzednika papieża Franciszka - Benedykta XVI, To dzieło na temat wiary, miłości i nadziei. Największą popularność zyskała encyklika pt. „Laudato si'", z 2015 roku. Jest ona określana jako przełomowy dokument w historii kościoła, który został poświęcony ekologii. Papież Franciszek zwraca w niej uwagę na pilną potrzebę ochrony środowiska naturalnego i wspierania osób najuboższych. Kolejna znacząca encyklika została wydana przez Papieża Franciszka w 2020 roku i nosi nazwę „Fratelli tutti”. Zawiera ona społeczną wizję braterstwa i przyjaźni, wzywającą do dialogu, solidarności, a także odrzucenia nacjonalizmu. Poza encyklikami, Papież Franciszek jest również autorem kilkunastu książek. W 2020 roku ukazała się publikacja pt. „Powróćmy do marzeń. Droga ku lepszej przyszłości". Papież dzieli się w niej swoimi przemyśleniami na temat kondycji świata po pandemii COVID-19. W 2024 roku została wydana autobiografia Papieża Franciszka, zatytułowana „Życie. Moja historia w Historii”. Autor przedstawia w niej historią swojego życia w kontekście kluczowych wydarzeń historycznych, poczynając od II Wojny Światowej.

Społeczny wymiar nauczania

Społeczny wymiar nauczania Papieża Franciszka był centralnym punktem jego pontyfikatu, koncentrującym się na miłosierdziu, braterstwie i trosce o ubogich. Papież wielokrotnie podkreślał, że Kościół powinien być "ubogi i dla ubogich", odrzucając kulturę obojętności oraz braku zainteresowania losem drugiego człowieka. Jego nauczanie nie było jedynie teoretyczne, lecz przejawiało się w konkretnych działaniach, takich jak spotkania z bezdomnymi i uchodźcami, co stanowiło wyraz autentycznej bliskości z ludźmi, którzy znaleźli się na marginesie społeczeństwa. Pontyfikat Franciszka opierał się na wzywaniu do globalnej zmiany systemowej i odrzuceniu neoliberalizmu, który prowadzi do powstawania nierówności. Jego nauczanie społeczne było przepełnione apelami, wzywającymi do powrotu do wartości ewangelicznych. Papież Franciszek jawnie krytykował konsumpcjonizm i wskazywał, że osoby najuboższe najbardziej odczuwają skutki postępującej degradacji środowiska naturalnego.

Dziedzictwo Franciszka

Pontyfikat Papieża Franciszka jest oceniany jako przełomowy w historii. Jego spuścizna opiera się na idei kościoła, który ma być miejscem pełnym miłości do bliźniego. Papież Franciszek zrewolucjonizował sposób postrzegania papiestwa, zarówno przez wiernych, jak i osoby niewierzące, rezygnując z wielu tradycyjnych atrybutów władzy na rzecz prostoty i pokory. Jednym z kluczowych elementów jego pontyfikatu było dążenie do wspólnego podejmowania decyzji i wzajemnego wysłuchiwania się w potrzeby, na wszystkich poziomach Kościoła. Papież Franciszek wniósł do Kościoła nową perspektywę i wrażliwość na kwestie społeczne, w tym na problematykę ubóstwa, migracji czy zmian klimatycznych. Dziedzictwo Franciszka to także próba naprawienia wizerunku całej wspólnoty, jaką jest Kościół katolicki, po ujawnieniu licznych skandali pedofilskich. Zaostrzył on procedury prawne i osobiście uczestniczył w spotkaniach z ofiarami. Choć jego pontyfikat spotkał się z krytyką ze strony tradycjonalistów, przesłanie Papieża Franciszka o miłosierdziu, dialogu i otwartości na świat ma szansę trwale odmienić oblicze Kościoła katolickiego. Idee, które głosił, zwłaszcza te, które dotyczą ekologii, sprawiedliwości społecznej oraz dialogu międzyreligijnego, mają szansę przetrwać i wpłynąć na przyszłe pontyfikaty, a także całe oblicze kościoła.

Papież Franciszek jest autorem wielu publikacji, które stanowią cenne źródło wiedzy dla wszystkich, którzy pragną lepiej poznać jego nauczanie i wizję świata. Pozostawił po sobie ogromną spuściznę, która niesie ze sobą przesłanie miłości i pojednania.