Słowacja księdza prezydenta (Jozef Tiso 1887-1947) - Andrzej Krawczyk | okładka
Broszurowa ze skrzydełkami
Wydanie: pierwsze

Pierwsze wydanie: 2015-10-05

ISBN: 978-83-240-3884-8
EAN: 9788324038848
Liczba stron: 368
Wydawnictwo: Znak
Format: 140 x 205
Cena detaliczna: 39,90 zł

26,99 zł

Produkt niedostępny

26,99 zł - najniższa cena z 30 dni przed obniżką


Opis

Nasze góry i doliny są najpiękniejsze, Słowacy są najbardziej pracowici, słowaccy chłopcy mają najwięcej szyku, dziewczęta są najurodziwsze.

Kim był ksiądz Tiso, przywódca ruchu ludackiego – fanatykiem czy oportunistą?
Jak to możliwe, że katolicki duchowny został partyjnym aktywistą, a w końcu – prezydentem?
Jak godził chrześcijańskie wartości z fascynacją faszyzmem?
Czy deportując do Rzeszy tysiące słowackich Żydów, wiedział, że posyła ich do komór gazowych?
Choć został skazany za zbrodnie wojenne, słowaccy historycy spierają się o ocenę jego działalności. Spuścizna archiwalna po procesie Jozefa Tisy do dziś nie została opracowana.

Byłoby wielkim uproszczeniem (a także ułatwieniem), gdyby historyczne postacie były wyraźnie jednoznaczne – w stu procentach dobre albo złe. Tak na świecie nigdy nie bywa. Na tym polega dramatyzm historii. (…)
Niniejsza książka będzie smutną opowieścią o patriotyzmie, który zszedł w ciężkich czasach na manowce.
(fragmenty wstępu)

Biografia Tisy to doskonały przykład tego, jak bardzo korumpującą moralnie ideologią był XX-wieczny nacjonalizm. Narodowe państwo katolickie nie miało nic wspólnego z katolicyzmem; religia była tylko wygodną fasadą dla ideologii. Nawet piękno gór słowackich było jedynie surowcem dla propagandy. Od kultu swojskości i narodowej krzepy, od ideologii narodowej jedności do zbrodni droga była krótka – i naród, który nie miał w historii tradycji przemocy ani krwawych rzezi, przebył ją w ciągu kilku lat. Jak na ironię, patronował temu dobrotliwy ojciec narodu, subtelny intelektualista i wiejski proboszcz zarazem, profesor teologii, specjalista od moralności chrześcijańskiej – ksiądz prezydent.
(„Gazeta Wyborcza”)

Ebook i Audiobook

Czytaj jak chcesz. Książka dostępna na czytniki i aplikacje mobilne.

Kup ebook

Ciekawostki historyczne

Wiele państw kolaborowało z Hitlerem, przykładając dłoń do eksterminacji swoich żydowskich obywateli. Ale tylko jeden kraj był gotów dopłacić Niemcom za każdego zagazowanego Żyda. Była to rządzona przez księdza Tisę Słowacja. Więcej --> Ciekawostki historyczne.

Inni klienci sprawdzali również

Druga wojna światowa w pamięci kulturowej w Polsce i w Niemczech 70 lat później (1945-2015) - Kałążny Jerzy, Korzeniewska Amelia, Korzeniewski Bartosz | mała okładka
-28 %

Druga wojna światowa w pamięci kulturowej w Polsce i w Niemczech 70 lat później (1945-2015)

Kałążny Jerzy, Korzeniewska Amelia, Korzeniewski Bartosz

32,60 zł 32,60 zł - najniższa cena 45,00 zł - cena detaliczna

Saturnin - Jakub Małecki | mała okładka
-34 %

Saturnin

Jakub Małecki

7.6 / 10 (4179 ocen)

26,27 zł 26,62 zł - najniższa cena 39,99 zł - cena detaliczna

30,59 zł 30,59 zł - najniższa cena 44,99 zł - cena detaliczna

Bez tabu. Nie wysyłaj mnie do Staphorst
 - Rodaan Al Galidi | mała okładka
-31 %

Bez tabu. Nie wysyłaj mnie do Staphorst

Rodaan Al Galidi

7.8 / 10 (40 ocen)

27,53 zł 32,12 zł (-14%) - najniższa cena 39,90 zł (-31%) - cena detaliczna

Kryształowa korona - Elise Kova | mała okładka
-33 %

Kryształowa korona

Elise Kova

6.9 / 10 (118 ocen)

33,63 zł 34,95 zł - najniższa cena 49,90 zł - cena detaliczna

32,63 zł 32,63 zł - najniższa cena 47,99 zł - cena detaliczna

Franz Kafka. Rysunki
 - Opracowanie zbiorowe | mała okładka
-35 %

Franz Kafka. Rysunki

zbiorowy

9.7 / 10 (3 oceny)

84,85 zł 85,00 zł - najniższa cena 129,90 zł - cena detaliczna

Kabalista - Remigiusz Mróz | mała okładka
-40 %

Kabalista

Remigiusz Mróz

6.8 / 10 (1732 ocen)

31,58 zł 29,99 zł - najniższa cena 52,90 zł - cena detaliczna

33,99 zł 33,99 zł - najniższa cena 49,99 zł - cena detaliczna

33,99 zł 33,99 zł - najniższa cena 49,99 zł - cena detaliczna

Inne książki tego autora

Czyja jest Bośnia? - Krawczyk  Andrzej | mała okładka
-55 %

Czyja jest Bośnia?

Andrzej Krawczyk

7.6 / 10 (43 ocen)

22,50 zł 22,50 zł - najniższa cena 49,99 zł - cena detaliczna

32,49 zł 30,98 zł - najniższa cena 44,90 zł - cena detaliczna

Prezydenci Czechosłowacji - Andrzej Krawczyk | mała okładka
-34 %

Prezydenci Czechosłowacji

Andrzej Krawczyk

25,56 zł 25,56 zł - najniższa cena 39,00 zł - cena detaliczna

Krzysztof Krawczyk życie jak wino - Andrzej Kosmala, Krzysztof Krawczyk | mała okładka
-28 %

Krzysztof Krawczyk życie jak wino

Andrzej Kosmala, Krzysztof Krawczyk

57,16 zł 57,16 zł - najniższa cena 79,00 zł - cena detaliczna

Sława zniesławia rozmowa rzeka - Andrzej Kosmala, Ewa Krawczyk | mała okładka
-24 %

Sława zniesławia rozmowa rzeka

Andrzej Kosmala, Ewa Krawczyk

2.8 / 10 (4 oceny)

34,10 zł 32,49 zł - najniższa cena 44,90 zł - cena detaliczna

Inne książki z tej kategorii

30,29 zł 25,25 zł - najniższa cena 34,90 zł - cena detaliczna

Miłość bez granic Niezwykła historia miłości, która pokonuje wszelkie przeszkody - Vujicic Nick, Vujicic Kanae | mała okładka
-42 %

Miłość bez granic Niezwykła historia miłości, któr

Vujicic Nick, Vujicic Kanae

7.4 / 10 (78 ocen)

26,02 zł 26,02 zł - najniższa cena 44,90 zł - cena detaliczna

Rosyjski Robin Hood - Walerij Paniuszkin | mała okładka
-22 %

Rosyjski Robin Hood

Walerij Paniuszkin

6.7 / 10 (37 ocen)

27,45 zł 27,45 zł - najniższa cena 34,99 zł - cena detaliczna

Nazywam się Mahatma Gandhi - Cabassa Mariona | mała okładka
-36 %

Nazywam się Mahatma Gandhi

Cabassa Mariona

7.1 / 10 (9 ocen)

12,11 zł 12,11 zł - najniższa cena 19,01 zł - cena detaliczna

Broniewski w potrzasku uczuć. Listy Władysława Broniewskiego i Ireny Helman - Dariusz Pachocki | mała okładka
-31 %

Broniewski w potrzasku uczuć. Listy Władysława Bro

Dariusz Pachocki

6.6 / 10 (12 ocen)

30,98 zł 44,90 zł (-31%) - najniższa cena 44,90 zł (-31%) - cena detaliczna

Atomowy szpieg. Ryszard Kukliński i wojna wywiadów - Sławomir Cenckiewicz | mała okładka
-33 %

Atomowy szpieg. Ryszard Kukliński i wojna wywiadów

Sławomir Cenckiewicz

7.7 / 10 (290 ocen)

26,88 zł 27,53 zł - najniższa cena 39,90 zł - cena detaliczna

Kalkulować. Polacy na szczytach c.k.monarchii - Waldemar Łazuga | mała okładka
-33 %

Kalkulować. Polacy na szczytach c.k.monarchii

Waldemar Łazuga

7.8 / 10 (12 ocen)

33,02 zł 35,33 zł - najniższa cena 49,00 zł - cena detaliczna

Nowy car - Steven Lee Myers | mała okładka
-43 %

Nowy car

Steven Lee Myers

22,74 zł 22,74 zł - najniższa cena 39,90 zł - cena detaliczna

Kim Dzong Il. Przemysł propagandy - Paul Fischer | mała okładka
-31 %

Kim Dzong Il. Przemysł propagandy

Paul Fischer

7.7 / 10 (108 ocen)

26,22 zł 38,00 zł (-31%) - najniższa cena 38,00 zł (-31%) - cena detaliczna

Berlusconi. Moja droga - Alan Friedman | mała okładka
-41 %

Berlusconi. Moja droga

Alan Friedman

6.9 / 10 (30 ocen)

22,83 zł 22,83 zł - najniższa cena 39,00 zł - cena detaliczna

Recenzje

Zapraszamy do napisania własnej recenzji, możesz wysłać do nas tekst przez formularz.

Republika proboszczów

opinia recenzenta nie jest potwierdzona zakupem 2016-08-18

 Historia Słowacji w XX wieku należy do najmniej znanych i zbadanych przez historyków. Jak to się stało, że politykę antysemityzmu i nacjonalizmu firmował katolicki ksiądz, do tego wykształcony teolog? Książka „Słowacja księdza prezydenta" Andrzeja Krawczyka wypełnia poważną lukę na polskim rynku wydawniczym jak i zbiorowej pamięci o państwie, którego historia nie jest czarno-biała.

Słowacja zawsze żyła w cieniu swoich sąsiadów. Historia tego państwa nie jest długa, nie ma w niej spektakularnych osiągnięć i sukcesów. O ile w sąsiednich Czechach przeważały wpływy niemieckie, o tyle w Słowacji widoczne były wpływy węgierskie, są one zauważalne po dziś dzień, nie tylko w Bratysławie, niegdyś stolicy Królestwa Węgierskiego. To język węgierski był językiem urzędowym na Słowacji, zarezerwowany dla wyższych sfer, duchownych, inteligencji. Kariera duchowna ks. Jozefa Tisy również byłą drogą w której widoczny był język węgierski. Przyszły prezydent był wówczas Jozsefem Tiszo i tak sam się podpisywał. Ewoluował jego nacjonalizm i świadomość narodowa. Jozef Tiso był przede wszystkim katolickim duchownym z dość specyficznymi poglądami, dziś jednoznacznie potępianymi, jednak w okresie jego działalności, wcale nie abstrakcyjnymi. Słowacja bowiem, w przeciwieństwie od Czech, była państwem mniej zamożnym, wręcz zacofanym, ostoją języka słowackiego i narodowej tożsamości był Kościół katolicki. Nie dziwi więc fakt, że autorytetem w tamtych czasach byli księża. To oni byli przewodnikami, nie tylko duchowymi, ale również narodowymi.

Do dziś Słowacy uważają za swojego ojca narodu księdza Andrieja Hlinkę, wychowawcę ks. Jozefa Tiso. To on jest twórcą nowoczesnego słowackiego nacjonalizmu. Był przywódcą Słowackiej Partii Ludowej, partii wyraźnie prawicowej, ksenofobicznej i antysemickiej. Przyświecała jej idea zbudowania katolickiego państwa narodowego. Po powstaniu niepodległej Słowacji 14 marca 1939 roku była jedyną legalną partią w państwie, funkcjonując na podobnej zasadzie co NSDAP w nazistowskich Niemczech. Po śmierci ks. Andrieja Hlinki to ks. Jozef Tiso staje na czele partii i państwa, już zależnego od III Rzeszy, które zostaje włączony do niemieckiej strefy wpływów, choć mający swój rząd i parlament. Ks. Jozef Tiso zostaje prezydentem Słowacji i jest to szczyt jego politycznej popularności. Mało znanym faktem, zwłaszcza w Polsce, jest atak wojsk słowackich na Polskę we wrześniu 1939 roku. Nie był to co prawda wielki wysiłek wojenny, jednak jest symbolem uległości wobec Niemiec i czarną karta historii Słowacji. Nie przedostało się to jednak do szerszego grona odbiorców w Polsce, choć wówczas na Słowacji zwycięstwo nad Polską była uroczyście celebrowane. W grę wchodziło jednak kilka przygranicznych powiatów ze znikomą ilością ludności, jednak to nie zmienia faktu, iż we wrześniu 1939 roku na Polskę napadły trzy państwa- Niemcy, ZSRR i Słowacja. Ta ostatnia agresja, jako bodaj jedyna, nie wpłynęła na negatywne relacje na linii Słowacja- Polska. Patrząc jednak na chłodno, jak trafnie dostrzega to autor, Słowacja jako sojusznik III Rzeszy, poniosła minimalne straty ludzie podczas II Wojny Światowej, a Wiedeń zazdrościł Bratysławie pożywienia- „Tiso dał słowackiego chłopu rower i zegarek"- mówiło się wówczas na Słowacji.

Sprawą, która budzi największe kontrowersje dotyczące osoby ks. Jozefa Tiso, jest Holocaust na Słowacji. Nie ulega wątpliwości, że jako głowa państwa odpowiada za cierpienia i śmierć słowackich Żydów. Z moralnego punktu widzenia również nie miał wątpliwości co do swojej antysemickiej postawy- „Miłość do siebie jest nakazem boskim, a ta miłość do siebie rozkazuje mi, abym odsunął od siebie wszystko, co mi szkodzi, co zagraża mojego życiu. A że dla Słowaka żydowski żywioł zawsze był zagrożeniem życia, to nie trzeba nikogo przekonywać"- mówił. To pokazuje jest wypaczoną wizję chrześcijaństwa przyjął ks. Tiso, wszak miłosierdzie, o którym nauczał Chrystus, miało być skierowane nie do siebie, ale wszystkich bliźnich. Los słowackich Żydów, po dojściu do władzy ks. Tiso i jego najbliższych współpracowników- Vojtecha Tuki i Alexandra Macha, był przesądzony. NA kartkach książki dowiadujemy się, iż to nie ks. Jozef Tiso, choć był antysemita, był największym na Słowacji radykałem, to jego współpracownicy, którzy chcieli ze Słowacji uczynić kalkę III Rzeszy. Ks. Tiso chciał jej nadać bardziej katolicki wymiar, na miarę swoich możliwości. Pierwszym planem Holocaustu na Słowacji było odebranie praw i majątków Żydom. Wprowadzono Kodeks Żydowski, który był znacznie bardziej restrykcyjny niż sławetne Ustawy Norymberskie. Następowało szybkie zubożenie żydowskich obywateli. Z dziewięciotysięcznej społeczności żydowskiej na Słowacji, aż 65 tysięcy pozbawiono środków do życia. Był to element „aryzacji" Słowacji. W tych strasznych czasach ks. Tiso był bardzo aktywnym księdzem i proboszczem. W każdą niedzielę odprawiał mszę święta w swojej parafii w Banowcach. Próbował kierować się na prostego, wiejskiego proboszcza, który jako ojciec narodu, dba o jej rozwój społeczny i moralny.

Biografia ks. Jozefa Tisy w doskonały sposób ukazuje okropności jednej z największych plag XX wieku-antysemityzmu. Na Słowacji jej symbolem stał się katolicki ksiądz, nigdy nie ekskomunikowany przez Watykan, choć wielokrotnie upominany. Biografia ta jest książką kompletną, która za sprawą znakomitego historyka, byłego ambasadora RP w Bratysławie, nabiera olbrzymiego znaczenia. Historia nie jest czarno-biała i to w tej publikacji da się zauważyć. Mimo negatywnej oceny ks. Tiso, autor próbuje zrozumieć motywacje i przedstawia racje obu stron.

„Słowacja księdza prezydenta" Andrzej Krawczyk, wyd. Znak, str. 368, Kraków 2015

 

Powiedz, co sądzisz o tej książce

Dodaj recenzję+

Komentarze

Podziel się opinią z innymi czytelnikami i fanami księgarni.

Komentarze nie są potwierdzone zakupem