Efekt Lucyfera Dlaczego dobrzy ludzie czynią zło? Philip Zimbardo

Jedna z najważniejszych prac nurtu psychologii dobra i zła.

Czytelnik odnajdzie w niej interesującą analizę eksperymentu stanfordzkiego oraz jego związek z tym, co później wydarzyło się w więzieniu w Abu Ghraib.

Książka przedstawia mechanizmy oraz czynniki, które sprawiają, że ze zwykłego człowieka wychodzi oprawca i ofiara systemu. Jednocześnie uświadamia, że jest możliwość zmiany bądź zapobiegnięciu niechcianym zachowaniom jednostki lub grupy. Najważniejsze jest zrozumienie, jakie siły, wartości i skłonności przez nie są przejawiane oraz wnoszone w daną sytuację. Autor uważa, że można mieć większy wpływ na zredukowanie niepożądanych indywidualnych reakcji przez wiedzę. Pokazuje również jak ich unikać lub je modyfikować.

Zimbardo poszukuje wyjaśnienia dla stwierdzonych zależności, odwołując się do dotychczasowych badań nad jednostkowymi postawami (poczucie władzy, konformizm i posłuszeństwo), a także nad oddziaływaniami szerszego środowiska społecznego (odindywidualizowanie, odczłowieczenie i znieczulica). Książkę zamyka rozdział na temat oporu wobec niepożądanych nacisków ze strony sytuacji społecznych i analiza postawy heroicznej, którą autor uważa za remedium na grożące nam z różnych stron zło.