Patyk Hanna Samson

Powieść Hanny Samson „Patyk" to wielowarstwowy psychologiczny portret młodej kobiety sukcesu. Bez zbędnych wstępów, autorka zapoznaje czytelnika ze swoją bohaterką, Basią, w chwili, gdy ta zostaje zaatakowana przez obcego mężczyznę i w akcie obrony, wbija napastnikowi w ciało przypadkowo trzymane w dłoni nożyczki. Przerażona ucieka z miejsca zdarzenia. Przesiąknięta wyrzutami sumienia i strachem kobieta porządkuje swoje mieszkanie, nie stawia się w pracy i ucieka z Warszawy do rodzinnej Łodzi, by oddać swojego psa niewidzianej od lat matce.

W tej „nowej" rzeczywistości następuje konfrontacja przeszłości z dojrzałym, dorosłym umysłem Barbary. Wtedy zaczynamy dostrzegać dualizm natury tej kobiety - z jednej strony wydaje się być silna, spełniona zawodowo, zdystansowana wobec krytyki i uwag swojej matki, choć dawniej to właśnie mama wpędzała ją w kompleksy, nie wspierała i powodowała, że dziewczyna była popychadłem bez poczucia własnej godności. Z drugiej strony, choć pozornie twardo stąpa po ziemi i zna swoją wartość, okazuje się być pozbawioną autentycznej pewności siebie realizatorką ambicji innych ludzi, wykorzystywaną przez przełożonych.

Przekonanie o popełnieniu morderstwa wyzwala bohaterkę, skoro nie ma już niczego do stracenia, bo grozi jej więzienie, postanawia żyć tak, jakby jutra nie było. Chce rozliczyć się z przeszłością, uwolnić się od urazów i bolesnych, a nawet traumatycznych doznań z dzieciństwa i wczesnej młodości. Paradoksalnie, życiowy upadek daje jej receptę na szczęście. Poczucie, że nie czeka ją już nic dobrego, motywuje ją do tego, by żyć dniem dzisiejszym i nie czuć się zależną od woli i opinii innych ludzi; żeby swoje życie układać po swojemu. Główna bohaterka wydostaje się ze skorupy ciążących na niej konwenansów, rodzinnych reguł i szkolnych etykietek.

Wielkim atutem powieści Hanny Samson jest zdolność budowania przez pisarkę złożonych postaci, nieoczywistych i niejednoznacznych w swoim postępowaniu. Wyważona fabuła skonstruowana z niewielkiej ilości zdarzeń, cały czas utrzymuje czytelnika w lekkim poczuciu niepewności i nieokreślonego zagrożenia. Zakończenie zaskakuje i uruchamia lawinę domysłów. Serdecznie polecam.

Hanna Samson od pierwszych stron powieści "Patyk" porywa czytelnika. Tutaj nie ma miejsca na nieistotne opisy bądź urwane wątki. Tutaj wszystko podane jest wprost, a jednak w jakiś niezwykły sposób wciąż pozostaje wieleHanna Samson od pierwszych stron powieści "Patyk" porywa czytelnika. Tutaj nie ma miejsca na nieistotne opisy bądź urwane wątki. Tutaj wszystko podane jest wprost, a jednak w jakiś niezwykły sposób wciąż pozostaje wiele miejsca dla czytelnika, na interpretację oraz osobisty odbiór.

Bohaterką książki jest singielka Baśka, posiadaczka psa Foki, która pracuje jako redaktor w czasopiśmie dla kobiet. Kiedy zostaje brutalnie zakatowana przez nieznanego napastnika w garażu jej świat się zupełnie zmienia. Dlaczego? Otóż z powadzeniom udaje jej się wyrwać z rąk agresora, zadając mu poważne rany nożyczkami.

Ani główna bohaterka, ani czytelnicy nie wiedzą, czy Baśka zabiła swojego oprawcę i tym samym stała się mordercą. Od tego momentu akcja rozgrywa się na dwóch płaszczyznach, które się przeplatają:
1) jesteśmy świadkami tego, co aktualnie dzieje się w życiu Barbary (zacieranie śladów, powrót do rodzinnego domu, rozprawienie się z przeszłością, etc...)
2) druga płaszczyzna to pokój przesłuchań, w którym na jaw wychodzą kolejne sekrety z życia Barbary. Przez długi czas nie wiadomo, czy są to sceny z niedalekiej przyszłości, kiedy to wymiar sprawiedliwości dopadnie zabójczynię, czy jest to jedynie wytwór wyobraźni targanej wyrzutami sumienia Barbary.

Z każdą stroną zbliżamy się do rozwiązania zagadki, czy ofiara rzeczywiście stała się mordercą, a po drodze wychodzą na jaw kolejne fakty z jej życia, które miały wpływ na to kim teraz jest Barbara. Były to zarówno sytuacje ogromnej wagi, jak porzucenie przez ojca czy gwałt, ale także, zdawać by się mogło, błahostki, takie jak uwagi matki przy stole.

Samson tym samym pokazuje, w jaki sposób może kształtować się osobowość każdego z nas, a także, jaki wpływ my możemy mieć na innych ludzi.

Wydaje się, że wszystko dobrze się ułoży i historia zakończy się happy endem, jednak nagle, nieoczekiwanie znów dzieje się coś, co zupełnie odmienia życie Barbary. Jednak w tym momencie książka się kończy i czytelnik musi sobie sam dopisać zakończenie...

miejsca dla czytelnika, na interpretację oraz osobisty odbiór.

Patyk nie jest powieścią, którą łatwo da się zaklasyfikować do jakiegoś konkretnego gatunku, ale z pewnością, mimo pozorów nie jest to kryminał, choć jest to opowieść o zbrodni. O wielu zbrodniach dokonanych na wszystkim w nas i dookoła nas, na naszej samoocenie, autocenzurze, na wyobrażeniach, oczekiwania i kłamstwach jakimi się nas karmi i jakimi karmimy się sami, albo właściwie same. Bo książka jest napisana przez kobietę, o kobiecie i wynika z jej wewnętrznych przemyśleń, z poszukiwania odpowiedzi na pewne pytanie, które pojawiają się w dość krytycznym momencie. I nie do końca wiemy co naprawdę się stało i czy się stało. Może to wszystko to tylko wyobraźnia? Zbieg okoliczności, wewnętrzne chcenie bohaterki?
Całe jej odejście od wszystkiego i wszystkich do krainy, z której przecież chciała uciec i uciekła. Jej relacje ze sobą samą odzwierciedlają się w odtworzonych relacjach z dzieciństwa, w stosunku do matki, do ojca, do mężczyzn, których kochała i nienawidziła, do koleżanek, tych znienawidzonych przyjaciółek z którymi zerwała.
Cały ten chaos układa się w jej głowie w coś w rodzaju porządkowania miejsc, zdarzeń i uczuć. Mimo, że prześladowana wizjami kary, która ją spotka, wciąż odtwarza na nowo swoje życie i usiłuje je jakoś naprawić. Posklejać. Chce pozbyć się swojego wewnętrznego, wszechogarniającego wstydu. I w pewnym sensie jej się to udaje. Aż do zakończenia, otwartego więc być może i tragicznego. Być może nie. To każda musi poczuć sama.